THOÁT VỊ ĐĨA ĐỆM LÀ GÌ ?

Một trong những nguyên nhân gây ra tình trạng đau lưng đó là thoát vị đĩa đệm, đôi khi được gọi là trượt hoặc vỡ đĩa đệm.

CÁC TRIỆU CHỨNG

-Đau thần kinh tọa, đôi khi có cảm giác kiến bò và tê, bắt đầu ở mông kéo xuống phía sau hoặc bên cạnh chân.

-Đau, tê hay yếu ở lưng dưới và một chân, hoặc ở cổ, ngực, vai hoặc cánh tay.

-Đau lưng hay đau chân nặng hơn khi ngồi, ho hoặc hắt hơi

Tìm kiếm sự chăm sóc y tế ngay nếu:

-Mất kiểm soát bàng quang hay ruột.

-Đau tăng lên chứ không phải cùng mức hoặc giảm theo thời gian.

-Phát triển tê hoặc yếu một hoặc cả hai chân.
 

NGUYÊN NHÂN

-Khi thoát vị đĩa đệm xảy ra, một phần nhỏ hạt nhân đẩy ra ngoài qua khe vào vành vào ống tủy sống gây kích ứng một trong những dây thần kinh cột sống.

-Thoát vị đĩa đệm lão hóa dần dần, và tổn thương gọi là thoái hóa đĩa đệm, làm cho đĩa đệm kém linh hoạt và dễ bị rách hoặc bị sưng tấy hoặc xoắn.
 

YẾU TỐ NGUY CƠ

-Tuổi: phổ biến ở tuổi trung niên, giữa 35 và 45, do lão hóa liên quan đến sự thoái hóa đĩa đệm.

-Hút thuốc: làm tăng nguy cơ thoát vị đĩa đệm, làm giảm nồng độ ôxy trong máu, lấy đi các chất dinh dưỡng quan trọng các mô cơ thể.

-Trọng lượng: vượt quá gây ra căng thẳng thêm trên các đĩa đệm ở lưng dưới.

-Chiều cao: nam giới >180 cm và phụ nữ >170 cm xuất hiện nguy cơ thoát vị đĩa đệm lớn hơn.

-Nghề nghiệp căng thẳng cột sống: có thể làm tăng nguy cơ thoát vị đĩa đệm.
 

CÁC BIẾN CHỨNG

-Đau đáng kể hoặc tăng cơn đau, tê hay yếu lan sang một hoặc cả hai chân.

-Rối loạn chức năng bàng quang hoặc rối loạn chức năng đường ruột, tiểu không kiểm soát hoặc tiểu khó.

-Mất cảm giác tiến triển trong khu vực bắp đùi trong, mặt sau của chân và khu vực xung quanh trực tràng.
 

KIỂM TRA VÀ CHẨN ĐOÁN

-Thử nghiệm chân thẳng

-Thử nghiệm chân giao nhau.

-Kiểm tra tầm soát thần kinh: kiểm tra phản xạ, sức mạnh cơ bắp, khả năng đi bộ và cảm giác.

-Chụp cộng hưởng từ (MRI): xác nhận vị trí của đĩa đệm thoát vị và để kiểm tra ảnh hưởng đến dây thần kinh.

-Vi tính cắt lớp (CT scan): tạo ra hình ảnh cắt ngang của cột sống và các cấu trúc xung quanh nó.

-Myelogram: hiển thị áp lực lên cột sống hoặc dây thần kinh do thoát vị đĩa đệm hoặc các vấn đề khác.

-X quang: loại trừ nguyên nhân khác gây đau lưng như nhiễm trùng, khối u hoặc xương bị gãy.
 

PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU TRỊ VÀ THUỐC

-Điều trị bảo tồn: lập kế hoạch bài tập và phác đồ thuốc giảm đau - làm giảm triệu chứng 90% thoát vị đĩa đệm

-Thay đổi hoạt động: tránh các hoạt động như uốn cong, nâng và hạ không thích hợp.

-Vật lý trị liệu: áp dụng nhiệt, nước đá, kéo, sóng âm và kích thích điện để giảm đau.

-Thuốc giảm đau: aspirin, ibuprofen (Advil…), acetaminophen (Tylenol…) hoặc naproxen (Aleve…) . NSAIDs có nguy cơ xuất huyết tiêu hóa, và ở liều lượng lớn acetaminophen có thể gây hại cho gan.

+Thuốc dãn cơ: diazepam (Valium) hoặc cyclobenzaprine (Flexeril)

+Thuốc đau thần kinh: gabapentin (Neurontin…), corticoid ức chế viêm có thể được tiêm trực tiếp vào khu vực xung quanh các dây thần kinh cột sống.

-Nghỉ ngơi: một hoặc hai ngày nghỉ ngơi trên giường. Thời gian cải thiện đáng kể triệu chứng thoát vị đĩa đệm thường mất 4 - 6 tuần.

-Phẫu thuật: loại bỏ phần hư hỏng
 

PHONG CÁCH SỐNG VÀ BIỆN PHÁP KHẮC PHỤC

-Châm cứu: cứu trợ ngắn hạn cho đau lưng.

-Massage: có lợi cho những người bị đau lưng.

-Thao tác cột sống: giảm đau lưng cấp tính, nhưng có thể có lợi ích nhỏ cho đau lưng lâu dài.

-Yoga: cải thiện chức năng và làm giảm các triệu chứng ở những người bị đau lưng.
 

PHÒNG CHỐNG

-Tập thể dục: làm chậm lão hóa của đĩa đệm, và tăng cường cơ bắp giúp ổn định và hỗ trợ cột sống. Kiểm tra với bác sĩ trước khi lưng chịu ảnh hưởng từ hoạt động cường độ cao như tennis, chạy bộ và thể dục nhịp điệu.

-Duy trì tốt tư thế: làm giảm áp lực lên cột sống và đĩa đệm. Giữ lưng thẳng và phù hợp, đặc biệt khi ngồi một thời gian dài hơn, nâng vật nặng đúng cách, làm cho đôi chân - không phải lưng - làm hầu hết công việc.

-Duy trì trọng lượng khỏe mạnh. 

-Bỏ hút thuốc.